// AKTUALNOŚCI

24 czerwca 2021

List Komisarza Ziemi Świętej w Polsce

 

„Pomóżcie nam, abyśmy mogli pomagać innym”!
Francesco Patton – Kustosz Ziemi Świętej

Drodzy Czytelnicy „Ziemi Świętej” i Przyjaciele Ziemi Świętej,
w duchu św. Franciszka z Asyżu zwracam się do Was jego słowami:
Niech Pan Was obdarzy pokojem!

Dla Komisariatów Ziemi Świętej na całym świecie, obecny rok jest rokiem wyjątkowym. Obchodzimy bowiem 600. rocznicę ustanowienia tej instytucji przez papieża Marcina V, który dokonał tego aktu w dniu 14 lutego 1421 roku bullą His quae pro ecclesiasticarum. Wraz z tym dokumentem Kościół upoważniał Kustoszy Ziemi Świętej do organizowania wśród chrześcijan w sposób systematyczny właściwej pomocy służącej opiece nad Miejscami Świętymi, trosce o lokalnych wyznawców Chrystusa, jak i zapobieganiu podstawowym potrzebom braci franciszkanów – stróżów Miejsc Świętych, zwanych w ziemskiej Ojczyźnie Pana Jezusa „braćmi od sznura”.

To dzięki nim, instytucja Komisariatu Ziemi Świętej rozwinęła się również na terenie naszej Ojczyzny. Historia Komisariatów Ziemi Świętej w Polsce sięga początków XVII stulecia. Już w 1604 roku na urząd Komisarza powołano o. Mikołaja Łysakowskiego – franciszkanina z gałęzi obserwanckiej, których u nas zwano bernardynami. Do czasów rozbioru Polski placówek tych musiało być co najmniej kilka, skoro wraz z rozbiorami zaborcy zlikwidowali je, udaremniając tym samym ich dalszą działalność. Wiadomo, że początkowa działalność skupiona była na pozyskiwaniu środków finansowych, gdyż zachowały się wykazy sum jakie w latach 1705-1708 przesłano z Polski do Kustodii Ziemi Świętej. Gdy w 1843 roku wznowił działalność Komisariat w Wiedniu, utworzono z niego cztery niezależne komisariaty narodowe dla ludności polskiej zamieszkującej Monarchię Austro-Węgierską. W Galicji taki Komisariat miał siedzibę we Lwowie (1902 r.), a pierwszym komisarzem był o. Joachim Maciejczyk. Niemniej pomocą materialną dla Kustodii Ziemi Świętej zajmowało się Stowarzyszenie o nazwie Armia Krzyża Świętego prowadzone przez wicekomisarza – o. Zygmunta Janickiego. Siedzibą tej organizacji był klasztor franciszkanów (reformatów) św. Kazimierza w Krakowie. Kiedy komisarzem został mianowany o. Zygmunt, wspomniany klasztor stał się też siedzibą Komisariatu, co nastąpiło w roku 1911.

Na komisarzy powoływano zakonników z Prowincji Matki Bożej Anielskiej i tak jest obecnie, choć w ostatnim czasie (2019 r.) został utworzony także Komisariat Ziemi Świętej w Poznaniu (Prowincja św. Franciszka).

Działalność Komisariatów Ziemi Świętej opiera się przede wszystkim na życzliwości i wsparciu wiernych, jakiego udzielają prowadzonym przez franciszkanów w Ziemi Świętej dziełom. Temu celowi służy także Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Świętej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, nastąpiło także wielkie odrodzenie religijne. Ludzie angażowali się w działalność Kościoła i wydatnie ją wspierali. W roku 1924 Stowarzyszenie Armii Krzyża Świętego liczyło prawie 70 000 członków. Ofiary były zbierane w formie Kolekty wielkopiątkowej aż do 1939 roku. Po II wojnie światowej w wyniku nowej sytuacji politycznej, działalność Komisariatu została udaremniona i tak było aż do 1992 roku. Wówczas Komisariat został zarejestrowany jako Fundacja, a uzyskując osobowość prawną powołał do istnienia polski oddział Międzynarodowego Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Świętej, pragnąc kontynuować przedwojenne tradycje Armii Krzyża. Całą działalność ujęto w statut. Obejmuje on zadania i zobowiązania członków, a także dobra duchowe, w których uczestniczą. Szczegóły można poznać na stronie internetowej Komisariatu krakowskiego. Istotą działalności jest modlitwa i pomoc finansowa wspierająca utrzymanie Miejsc Świętych, a także projektów edukacyjno-wychowawczych inspirowanych i prowadzonych przez franciszkanów obecnych w Ziemi Świętej od 800 lat. Tak długa obecność duchowych synów św. Franciszka w Ojczyźnie Chrystusa gwarantuje bezpośredni kontakt z lokalnymi wspólnotami religijnymi i pomaga w wypracowaniu odpowiednich programów pomocy. Nie są one łatwe do zrealizowania, gdyż każdy taki projekt rodzi problemy administracyjne, prawne i finansowe. Bez pomocy z zewnątrz Franciszkańska Kustodia Ziemi Świętej sama nie podoła rozlicznym wyzwaniom. Nasiliły się one w dobie pandemii Covid-19 i dotkliwie dotknęły lokalnych chrześcijan, utrzymujących się w zasadniczej mierze z obecności pielgrzymów. Wspieranie miejscowych chrześcijan od lat broni Ziemię Świętą przed ich emigracją i niebezpieczeństwa, że Miejsca Święte staną się obiektami muzealnymi, a nie siedzibami żywego Kościoła.

Drodzy Przyjaciele Ziemi Świętej!

Serdecznie zapraszam Was na dzień 15 lipca 2021 roku, na Mszę świętą dziękczynną o godz. 16.15 do sanktuarium św. Kazimierza Królewicza w Krakowie, gdzie mieści się siedziba naszego Komisariatu Ziemi Świętej. Celebrowana Eucharystia – centrum jedności i życia Kościoła – pomoże nam na nowo ożywić naszą jedność z Kościołem-Matką w Jerozolimie, jak również określić nowe horyzonty naszego zaangażowania i wsparcia. Data 15 lipca jest szczególna ponieważ nawiązuje do zdobycia przez Krzyżowców Jerozolimy w 1099 roku i do poświęcenia odbudowanej po pięćdziesięciu latach bazyliki Grobu Pańskiego w 1149 roku. Kalwaria i Grób Pański to miejsce, gdzie dokonało się nasze Odkupienie. To serce chrześcijaństwa, o którym zawsze powinniśmy pamiętać!

O. Nikodem M. Gdyk OFM
Komisarz Ziemi Świętej w Polsce

Kraków, 13 czerwca 2021 r.
w uroczystość św. Antoniego z Padwy – głównego Patrona Kustodii Ziemi Świętej