Obchody święta narodzenia Maryi w Jerozolimie

O narodzinach Maryi nie znajdujemy żadnej wzmianki w Piśmie Świętym. Tradycja odnosząca się do narodzin Najświętszej Marii Panny umiejscawia to wydarzenie w Jerozolimie. Są także dwa inne miejsca pretendujące do tego zaszczytu, tj. Seforis i Nazaret Wczesne przekazy chrześcijańskie na ten temat znajdują się w ewangeliach apokryficznych. Z „Protoewangelii Jakuba” można wywnioskować, że narodzenie Maryi nastąpiło w pobliżu świątyni jerozolimskiej. Na tej podstawie od V wieku istniała tradycja w Jerozolimie, że dom narodzin Maryi znajdował się przy Sadzawce Owczej. Tam też już wtedy pielgrzymi odwiedzali kościół pod wezwaniem Paralityka i Najświętszej Maryi Panny „tam, gdzie się narodziła”. W kościele wspominano więc nie tylko cud uzdrowienia paralityka, ale również narodziny Bogarodzicy. W XI wieku krzyżowcy zastali już tylko ruiny bizantyńskiej bazyliki. Zastąpiono ją kaplicą dedykowaną cudowi Chrystusa. Około 1130 roku obok sadzawki powstał romański kościół poświęcony św. Annie, babci Pana Jezusa. Został on zbudowany nad grotą, w której według tradycji miała przyjść na świat Maryja. Gdy sułtan Saladyn zajął Jerozolimę, kościół zamieniono na szkołę koraniczną. Czasy dominacji tureckiej przyniosły ze sobą stopniową degradację. Franciszkanie oraz pielgrzymi w tajemnicy odwiedzali jednak kryptę Narodzenia Matki Bożej, spuszczając się do niej przez wąskie okno. Tak więc nawet w okresie islamskim Bracia Mniejsi starali się sprawować kult w tamtym miejscu. Dopiero w 1516 roku „firman” (dekret sułtana) pozwolił oficjalnie zakonnikom franciszkańskim w tym miejscu sprawować liturgię chrześcijańską w święto narodzin Matki Bożej (8 września) i w dzień Jej Niepokalanego Poczęcia (8 grudnia).

Tradycja ta jest kontynuowana do dzisiaj. Dopiero w XIX wieku stało się możliwe wykupienie terenu z kościołem przez Francję. W 1878 roku opiekę nad świątynią i klasztorem powierzono zgromadzeniu Misjonarzy Afryki założonemu przez kard. Karola Lavigerie (1825-1892 r.). W XIX wieku cały teren stał się własnością Francji. Teren sadzawki Betesda i kościół św. Anny został podarowany przez ówczesnego sułtana cesarzowi Napoleonowi III. W połowie XX wieku przywrócono świątyni pierwotny kształt. Pozbawiony wszelkich dekoracji kościół jest wspaniałym przykładem architektury średniowiecznej i najlepiej zachowaną świątynią z czasów krzyżowców. Pod prezbiterium trzynawowej bazyliki znajduje się krypta, zawierająca pozostałości groty. W dolnej kaplicy, mającej upamiętniać jerozolimski dom świętych Joachima i Anny, czci się tajemnicę narodzin Maryi, Matki Chrystusa. Świątynia posiada wspaniałą akustykę, stąd pieśni maryjne śpiewane przez pielgrzymów brzmią tu z ogromną mocą. Pielgrzymi mogą wejść schodami do krypty, gdzie oddaje się cześć tajemnicy narodzin Maryi.

Zwyczajowo 8 września każdego roku to franciszkanie przewodniczą Eucharystii w języku francuskim. Obecny jest konsul republiki Francji. Uroczystej koncelebrze w tym roku przewodniczył o. Michael Muhindo. To tradycja odnawiana każdego 8 września. Po zakończeniu Mszy Świętej koncelebrujący kapłani przy wtórze śpiewu litanii do Wszystkich Świętych przeszli do krypty narodzenia Maryi. Należy dodać, że istnieją ważne związki historyczne pomiędzy Francją a kustodią ziemi Świętej. To właśnie Francji w 1536 sułtan Sulejman II Wspaniały powierzył opiekę nad świętymi miejscami chrześcijaństwa. Teren sanktuarium św. Anny z kryptą narodzin dziewicy Maryi znajduje się w dzielnicy muzułmańskiej. Warto jednak podkreślić, że muzułmanie odnoszą się z wielką czcią i szacunkiem do Matki Jezusa, którego uważają jednak tylko za proroka. (mcp), Foto: BM/CTS